Rezerwy
złota utrzymywane przez banki centralne krajów i międzynarodowe instytucje
finansowe wyniosły w marcu 2013 roku 31671,4 ton według oficjalnych danych
World Gold Council. Największe rezerwy złota utrzymują Stany Zjednoczone (26%
światowych rezerw), Niemcy (11%), Międzynarodowy Fundusz Walutowy (9%), Włochy
(8%), Francja (8%).
Źródło: Opracowanie własne na podstawie: World Gold Council, Gold
Reserves,
Warto zaznaczyć, że
strefa Euro (wliczając Europejski Bank Centralny) dysponuje rezerwami 10783,3
ton, co stawiałoby ją na pierwszym miejscu rankingu[1].
Z kolei w przeliczeniu rezerw na jednego mieszkańca, Szwajcaria wiodłaby prym w
zestawieniach[2].
Udział złota w
strukturze rezerw dewizowych różni się w poszczególnych krajach. Najwyższy
udział złotego kruszcu obserwuje się w Portugalii (90,3%), Grecji (82,2%),
Stanach Zjednoczonych (75,6%), Wenezueli (74,6%), Niemczech (72,7%), Włoszech
(72,2%) i Francji (69,2%). Z kolei po przeciwnej stronie rankingu można
wyróżnić takie kraje jak Chiny (1,7%) i Japonię (3,2%)[3].
Utrzymywane rezerwy
złota nie stanowią obecnie pokrycia dla waluty w żadnym kraju, ale stabilizują
gospodarkę światową. Złoto dywersyfikuje portfel rezerw dewizowych Banków
Centralnych, co przekłada się na ograniczenie ryzyka walutowego. Pełni również
funkcję zabezpieczającą przed nieprzewidzianymi zdarzeniami[4].
Przykładem może być kryzys na Cyprze. Prasa spekulowała na temat, czy Cypr
upłynni znaczące zapasy swojego złota, aby pozyskać dodatkowe środki na pakiet
ratunkowy[5].
Ze względów
bezpieczeństwa wiele państwa przechowuje znaczną część rezerw złota w
strzeżonych skarbcach za granicą. Największym z nich jest Bank Rezerwy
Federalnej na Manhattanie w którego piwnicach zdeponowane jest 550 tys. uncji
złota ok. 60 krajów. Część złota przechowuje się również w Forcie Knox w
Appalachach. Bundesbank deponuje swoje rezerwy złota w BRF w Nowym Jorku, w
Banku Anglii w Londynie i Banku Francji w Paryżu.
W latach 90-tych
ubiegło wieku, część krajów rozwiniętych Europy zaczęło wyprzedawać rezerwy w
złocie. Wzmożona podaż złota spowodowała spadek cen z 400 dolarów za uncję w
1996 roku do 260 dolarów w 1999 roku. Z tego powodu 14 banków centralnych
Europy oraz EBC zawarły w 1999 roku Central Bank Gold Agreement (CBGA) na 5 lat na mocy którego ustalono
limity sprzedaży. Zostało przyjęte, że roczna wyprzedaż rezerw złota nie może
przekroczyć 400 ton, a w okresie pięciu lat 2000 ton. Porozumienie skutecznie
ograniczyło podaż złota powodując wzrost cen za uncję. Po pięciu latach
porozumienie zostało przedłużone na kolejny okres, a limity zostały podniesione
do 500 ton rocznie[6].
Po upływie drugiego porozumienia (CBGA2) w 2009 roku, banki centralne
niezwłocznie zawarły CBGA3 na lata 2009 - 2014 i przywróciły niższe limity z
1999 roku, tj. wyprzedaż rezerw złota na maksymalnym poziomie 400 ton rocznie[7].
[2] E. Gostomski, Złoty Sposób?, „Gazeta Bankowa” 2009, nr
27, s. 21−24.
[4] E. Gostomski, Złoty Sposób?, „Gazeta Bankowa” 2009, nr
27, s. 21−24.
[5]Cypr
sprzeda swoje złoto?,
www.parkiet.com/artykul/7,1315969-Cypr-sprzeda-swoje-zloto-.html, 09.04.2013.
[6] E. Gostomski, Złoty Sposób?, „Gazeta Bankowa” 2009, nr
27, s. 21−24.
reserve_asset_management/central_bank_gold_agreements,
09.04.2013.