Jak inwestować w złoto

Złoto jest jednym z niewielu aktywów inwestycyjnych, które można fizycznie posiadać, co nie wiąże się z obietnicą emitenta do zapłaty.

Za inwestycją w złoto przemawia dywersyfikacja portfela inwestycyjnego, ponieważ na złoto mają wpływ inne czynniki ryzyka niż np. na papiery wartościowe. Złoto chroni przed utratą wartości nabywczej pieniądza. W kategorii dóbr i usług wartość żółtego kruszcu jest stabilna od stuleci i mimo okresowych wahań wywołanych cyklami koniunkturalnymi, zachowuje w dłuższym czasie swoją wartość. Złoto pełni funkcję ochronną przed spadkiem wartości dolara – kiedy wartość dolara spada w stosunku do innej waluty, cena złota rośnie. Również mniejsze wahania cen na rynku złota w porównaniu do indeksów giełdowych i innych towarów sprzyjają minimalizacji ryzyka inwestycyjnego[1].

Formy inwestycji w złoto mogą przybierać różną postać. Do najpopularniejszych należy zaliczyć zakup monet, sztabek, kontraktów futures, akcji kopalń złota, opcji kupna i sprzedaży złota oraz fundusze powiernicze. Zakup biżuterii wyłącznie w celach inwestycyjnych jest nieopłacalny ze względu na koszty wytworzenia, które są uwzględnione w cenie[2].

Monety stwarzają możliwość inwestowania w małe ilości złota[3]. W obrocie krążą monety z okresu złotego standardu i wcześniejszych lat oraz kopie tych monet bite przez mennice[4]. W wielu krajach świata w tym Unii Europejskiej zakup złotych monet zwolniony jest z podatku VAT. Monety bulionowe emitowane są przez rządy państw i mogą służyć jako środek płatniczy w kraju wydania, ale zgodnie z ich wartością nominalną, a nie zawartością kruszcu. Z kolei wartość rynkowa ustalana jest na podstawie zawartości złota. Monety bulionowe wytwarza się w różnych wielkościach od 1/20 uncji do 1000 gramów. Najczęściej produkuje się monety o niewielkiej wadze: 1/20, 1/10, ¼, ½ i 1 uncja. Inwestując w monety ważne jest, aby nie pomylić monet bulionowych z monetami pamiątkowymi lub numizmatycznymi. Wartość tych ostatnich zależy od rzadkości ich występowania, wzornictwa i wykończenia, a nie od zawartości złota[5]. Do najpopularniejszych monet bulionowych można zaliczyć angielskiego suwerena, szwajcarską helvetię, kanadyjskiego Maple Leaf, Krugerrandem bitą przez RPA, australijską monetę Nugget, chińską - Panda, American Double Eagle oraz dukata austro-węgierskiego[6].

Sztabki złota można kupić w różnych gramaturach i rozmiarach, począwszy od zaledwie jednego grama do 400 uncji. „Małą sztabką” określa się sztabki, które ważą 1000 g lub mniej. Sztabki złota wytwarzane są przez 110 producentów w 27 krajach, którzy produkują łącznie 400 różnych typów sztabek  zawierających zwykle min. 99,5% złota. Wiele banków, np. w Austrii, Szwajcarii czy Liechtensteinie umożliwia sprzedaż lub zakup przez całą dobę złotych wyrobów o wadze 1 kg lub 12,5 kg. Z kolei dom towarowy Harrods mieszczący się w Londynie jest jedynym domem towarowym w którym można nabyć sztabkę o wadze 12,5 kg[7].

Fundusze ETF (Exchange Traded Funds) i ETC (Exchange Traded Commodities) zapewniają relatywnie niski koszt i bezpieczny sposób uczestnictwa w rynku złota. Aktywa funduszy ETF mają całościowe lub częściowe pokrycie w złocie, które przechowywane jest w skarbcach. Najwięcej złota z tego typu podmiotów przechowuje SPDR Gold Shares (GLD) założony w 2004 roku[8] zwany również SPDR Gold Trust (GLD). Do największych funduszy oprócz GLD należą[9]:

·         IShares COMEX Gold Trust (IAU)

·         ZKB Gold (ZGLD)

·         ETFS Physical Gold (PHAU)

W funduszach ETF znajduje się obecnie równowartość 50% rocznego wydobycia złota. Zagrożeniem ze strony podmiotów ETF jest realizacja zysków przez uczestników funduszu, która może doprowadzić do nadpodaży surowca[10].

Na rynku obecne są również otwarte fundusze inwestycyjne, zamknięte, powiernicze i wszelkie inne podmioty o podobnych strukturach. Wiele z nich specjalizuje się w inwestowaniu w akcje przedsiębiorstw wydobywających złoto i działają w różnych krajach.

Fundusze różnią się zazwyczaj strukturą inwestycyjną. Niektóre inwestują w akcje spółek wydobywczych złoto, inne szukają wartości w spółkach górniczych innych surowców. Wiele funduszy stosuje zróżnicowaną strategię – np. inwestują zarówno w kontrakty futures jak i akcje górnicze[11].

Kontrakty futures na złoto są wiążącym zobowiązaniem między nabywcą a sprzedawcą do sprzedaży lub kupna określonej ilości i czystości złota, w wyznaczonym terminie, po uzgodnionej cenie. Depozyt początkowy jest tylko ułamkiem ceny złota leżącym u podstawy umowy, co stwarza możliwość inwestorowi wykorzystania dźwigni finansowej. Jej zastosowanie umożliwia osiągnięcie ponadprzeciętnych zysków, ale również straty w przypadku niekorzystnej zmiany ceny złota. Ceny futures są zazwyczaj wyższe od rynkowych, ponieważ uwzględniają koszty pożyczenia złota, ubezpieczenia i przechowywania. Kontraktami futures handluje się na giełdach światowych. Największymi z nich jest New York Mercantile Exchange Comex Division (ostatnio przemianowana na CME Globex, po fuzji Chicago Mercantile Exchange i NYMEX), Chicago Board of Trade (część CME) i Tokyo Commodity Exchange.

Oprócz kontraktów futures, inwestorzy mogą skorzystać z innych instrumentów pochodnych. Można wśród nich wyróżnić opcje i gwarancje na złoto, które podobnie jak kontrakty futures stwarzają możliwość lewarowania inwestycji[12].

Inwestorzy zainteresowani złotem, mogą również nabyć akcje firm wydobywających ten cenny kruszec. Należy uwzględnić ryzyko jakim obarczona jest tego typu inwestycja. Akcje przedsiębiorstw wydobywających złoto są bardziej podatne na zmiany ceny niż samo złoto. Poza tym czynnikami podnoszącymi ryzyko mogą być strajki w kopalniach, niestabilność polityczna czy pożary. Wydaje się, że bezpieczniej inwestować w przedsiębiorstwa nowopowstałe o niskich kosztach własnych[13]. Wśród największych przedsiębiorstw oferujących własne akcje inwestorom wyróżnia się[14]:

·         Barrick Gold (ABX) z siedzibą w Kanadzie

·         Newmont Mining Corporation (NEM) z siedzibą w USA

·         AngloGold Ashanti

·         Harmony Gold Mining (HMY) z siedzibą w RPA

·         Goldcorp (G) siedzibą z Kanadzie

·         Gold Fields (GFI) z siedzibą w RPA

·         Newcreast z siedzibą w Australii

·         Agnico – Eagle (AEM) z siedzibą w Kanadzie

Innym sposobem lokaty kapitału w złocie stanowią złote certyfikaty, czyli papiery wartościowe będące świadectwem posiadania złota i umożliwiają zakup kruszcu po stosunkowo niskich cenach[15]. Zakup certyfikatu nie wiąże się z fizyczną dostawą kruszcu do odbiorcy, lecz przechowywany jest przez banki w skarbcach[16].

---

[1] World Gold Council, Why, How and Where, www.gold.org/investment/why_how_and_where/, 24.04.2013.

[2] W. Pełka, Od złotego standardu do spekulacji, Bank i Kredyt, 2004, nr 3, s. 55−62.

[3] World Gold Council, Why, How and Where, www.gold.org/investment/why_how_and_where/, 24.04.2013.

[4] W. Pełka, Od złotego standardu do spekulacji, Bank i Kredyt, 2004, nr 3, s. 55−62.

[5] World Gold Council, Why, How and Where, www.gold.org/investment/why_how_and_where/, 24.04.2013.

[6] W. Pełka, Od złotego standardu do spekulacji, Bank i Kredyt, 2004, nr 3, s. 55−62.

[7] P. Raduła, Złoto dla zuchwałych, „Bank” 2009, nr 12, s. 14−15.

[8] World Gold Council, Why, How and Where, www.gold.org/investment/why_how_and_where/, 24.04.2013.

[9] W. S. Kowalski, Wszystko o rynku złota, „EFIX Dom Maklerski”, http://www.efixdm.pl/C/dwn/ae/EFIXZLOTO.pdf, 24.04.2013.

[10] K. Maciejewski, Złota blaknący blask, „Bank” 2013, nr 3, s. 10−11.

[11] World Gold Council, Why, How and Where, www.gold.org/investment/why_how_and_where/, 24.04.2013.

[12] World Gold Council, Why, How and Where, www.gold.org/investment/why_how_and_where/, 24.04.2013.

[13] W. Pełka, Od złotego standardu do spekulacji, Bank i Kredyt, 2004, nr 3, s. 55−62.

[14] W. S. Kowalski, Wszystko o rynku złota, „EFIX Dom Maklerski”, http://www.efixdm.pl/C/dwn/ae/EFIXZLOTO.pdf, 24.04.2013.

[15] A. Dryszel, Złoto dla zuchwałych, „Przegląd” 2010, nr 50.

[16] World Gold Council, Why, How and Where, www.gold.org/investment/why_how_and_where/, 24.04.2013.